KARŞI GAZETE | ANALİZ

Seçim sonuçlarını bir de farklı açıdan değerlendirelim. Sandığa giren oylar, oran değil de sayı olarak yorumlandığında aslında ortaya bambaşka bir tablo çıkıyor.

AKP'NİN 600 BİN OY KAYBI VAR

AKP son yerel seçimde,  il genel meclisi ve belediye meclisi üyeliklerinde toplam 21 milyon 425 bin oy almıştı. Bugün cumhurbaşkanlığı seçiminde aldığı oy ise 20 milyon 862 bin.  Yani aslında toplama bakılınca, yaklaşık 600 bin oy kaybı var... 

ERDOĞAN  HAYAL KIRIKLIĞI YAŞIYOR

Başkanlık sistemini tek başına yapacağı Anayasa değişikliği ile getirme hayali kuran Erdoğan, aslında destek kaybettiğinin farkında. Bu seçimde yeni seçmen ve yurtdışı seçmen ile birlikte MHP oylarından da alan Erdoğan, buna karşın beklediği sayıyı yakalayamadı. İşte bu nedenlerle AKP'nin içinde de oy kaybı olduğu, tabandaki desteğin azaldığı yorumu yapılabilir 

MHP SEÇMENİ, ERDOĞAN'A OY VERDİ   

Sonuçlara bakınca ortaya çıkan bir başka gerçek ise MHP seçmeninin, Erdoğan'a yöneldiği... CHP seçmeni, çatı adayla ilgili kendi içindeki tartışmalara rağmen sandıkta oyunu büyük oranda İhsanoğlu'na verdi. MHP seçmeni ise Erdoğan'a yöneldi. MHP'nin güçlü olduğu illerdeki sonuçlara bakınca, AKP oylarının son seçimindeki oranların da önüne geçmiş olması bunun ispatı.

Mesela, AKP Yozgat'ta 2014 İl Genel Meclisi seçiminde %53.3 olan oy oranını,  bu seçimde %65.86'ya yükseltti. 

Osmaniye'de ise % 37. 6 olan oyunu, cumhurbaşkanlığı seçiminde %48.59'a çıkardı. 

Aynı şekilde, oyunu Isparta'da  % 42.2’den, %55.46'ya

Erzurum'da  % 54.3`ten, %68.89'a yükseltti. 

Bu karşılaştırmayı yapınca, MHP'nin güçlü olduğu illerde, kendi tabanının  çatı adayı desteklemediği de ortaya çıkıyor. 

KÜRTLERİN BAŞARISI NE KADAR BÜYÜK?

HDP ve BDP'nin son yerel seçimde, il genel meclisi ve belediye meclisinde aldıkları oyların toplamı 3 milyon 436 bin. Bu seçimde ise farklı kesimlerin de bir miktar desteğini almış olmasına karşın oyunu  ancak 3 milyon 946 bine çıkarabildi. Yani Kürt cephesi, oyunu toplamda sadece 510 bin artırdı. Bu 500 binlik artışın içinde yurtdışından gelen oyların olduğunu da unutmamak gerek. 

7 MİLYON OY KAYIP!

Son seçim sonuçlarına bakıldığında CHP ve MHP'nin toplam oyu 22 milyon 100 bin idi... Çatıya destek açıklayan diğer partilerle birlikte muhalefetin beklediği oy en az 22 buçuk milyondu.  Fakat cumhurbaşkanlığı seçiminde sadece 15 milyon 504 kişi İhsanoğlu'na oy verdi. İhsanoğlu'na AKP'den de bir miktar oy gelmiş olduğu düşünülürse, muhalefetin oy kaybı 7 milyon civarında... Yani daha önce AKP karşısında oy veren 7 milyon CHP/MHP'li ya oyunu kullanmadı, ya da Erdoğan'ı ve Demirtaş'ı destekledi...

Demirtaş'a 500 bin, Erdoğan'a ise 1,5 milyon civarı oy gittiği düşünülse dahi, yine de 6 milyon oy kayıp!

ERDOĞAN ASLINDA %34’ÜN CUMHURBAŞKANI

Türkiye'de 55 milyon kayıtlı seçmen var. Cumhurbaşkanlığı seçiminde katılımın yüzde 73'te kaldığı gerçeği de düşünülürse, Erdoğan'a oy vermeyen kişi sayısı (sandığa gitmeyenler dahil) 35 milyon. Erdoğan 20 milyon 862 bin oy aldı. Bu da toplam seçmenin sadece yüzde 34'ünün Erdoğan'a destek verdiğinin kanıtı. 

MHP SEÇMENİ NİYE ERDOĞAN'A OY VERDİ?

Bu sonuç, yine de MHP seçmenin Erdoğan'a destek verdiği gerçeğini değiştirmiyor. Peki bunun altında hangi nedenler yatıyor. MHP'li siyasetçilerin yaptığı yorum ise bu davranışın altında şu unsurların yattığı...

-Asimetrik siyaset, eşit olmayan şartlarda yürütülen yarış

-Liderlerin tabanı üzerinde etkisinin zayıf olması. 

-Çatı adayın siyaset dışı görünerek  oy istemesine karşı, Erdoğan'ın siyasetin içinde kalarak yarışması.

-"Erdoğan çok büyük farkla kazanacak” algısının yaratılması ve bu nedenle seçmenin bir bölümünün sandığa gitmekten vazgeçmesi, bir bölümünün de güçten yana eğilim göstermesi. 

-Zaman, propaganda, tanıtma eksikliği 

Burcu Oral Evren |KARŞI GAZETE