7 Haziran seçimlerinden bu yana başta Diyarbakır olmak üzere sık sık ilan edilen sokağa çıkma yasakları ve ardından gelen operasyonlarda onlarca sivil öldü, birçok ev ve işyeri bombalar ve mermiler nedeniyle kullanılamaz duruma geldi ya da ağır hasar gördü.

Günler süren yasaklar boyunca birçok ilçede su ve elektrik kesilirken, ilçe sakinleri gıda gibi temel ihtiyaçlarını karşılayamadı. Yine birçok ilçede operasyonlar süresince telefonlar çalışmadı.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili İdris Baluken, sokağa çıkma yasakları süresince 78 sivilin hayatını kaybettiğini açıkladı. İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Dokümantasyon Merkezleri’nin verilerine göre de 1 Ocak - 5 Aralık 2015 tarihleri arasında çatışmalar nedeniyle 171’i asker, polis, korucu, 195’i militan, 157’si sivil olmak üzere toplam 523 kişi yaşamını yitirdi.

7 Haziran seçimlerinden bugüne dek sokağa çıkma yasaklarının kaç gün sürdüğünü, hangi ilçelerin daha çok etkilendiğini, hangi ilçe sakinlerinin en uzun süreyle “evlere kapatıldığını” Bianet derledi.



6 KENT, 17 İLÇE EZ AZ 163 GÜN YASAK 

Son altı ayda altı kentin 17 ilçesinde toplam (en az) 163 gün sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

En çok yasak olan il Diyarbakır oldu. Diyarbakır’ın ilçelerinde aralıklarla toplam (en az) 102 gün sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

En çok yasağın hüküm sürdüğü ilçeler, Nusaybin, Silvan, Cizre ve Derik. Nusaybin’de 14 gün, Silvan’da 12 gün, Cizre ve Derik’te 9’ar gün aralıksız sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

Toplam en fazla sokağa çıkma yasağı ilan edilen ilçe, üç kez yasak ilan edilen ve dördüncüsü halen süren, toplam 29 günle Nusaybin oldu.

En fazla sokağa çıkma yasağı ilan edilen ilçe de yedi ayrı yasakla Silvan oldu.

DİYARBAKIR'IN İLÇELERİNDE TOPLAM: EN 94 GÜN  

Lice: Toplam 15 gün

Silvan: Toplam 27 gün

Sur: Toplam 20 gün

Bismil: Toplam 10 gün

Hani: Toplam 12 gün

Dicle: Toplam 5 gün

Bağlar: Toplam 2 gün

Kayapınar: Toplam 2 gün

Yenişehir: Toplam 2 gün

Kocaköy: Toplam 3 gün

Hazro: Toplam 4 gün

Mardin ilçelerinde: Toplam (en az) 38 gün

Nusaybin: Toplam 29 gün

Derik: Toplam 9 gün

Şırnak, Cizre: Toplam (en az) 13 gün

Hakkari, Yüksekova: Toplam 5 gün

Elazığ, Arıcak: 3 gün

Muş, Varto: 2 gün

GÜN GÜN YASAKLAR 

16 - 17 Ağustos: Muş, Varto’da iki gün sokağa çıkmak yasaklandı.

17 - 19 Ağustos: Diyarbakır’ın Lice ve Silvan ilçesinde üç sokağa çıkma yasağı ilan edilirken, dört ilçenin de 15 gün süreyle özel güvenlik bölgesi olması kararlaştırıldı.

24 Ağustos: Diyarbakır’ın Silvan ilçesinin Tekel, Konak ve Mescit mahallelerinde bir günlük sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

6 Eylül: Diyarbakır’ın Sur ilçesinde polis operasyonu sürerken gerçekleşen roketli saldırıda iki polis hayatını kaybetti. Valilik ilçede bir günlük sokağa çıkma yasağı ilan etti.

8 - 9 Eylül: Diyarbakır, Bismil’de sokağa çıkma yasağı iki gün sürdü.13 - 14 Eylül: Diyarbakır’ın Sur ilçesinde ilan edilen yasak iki gün sonra kaldırıldı.

13 - 14 Eylül: Şırnak’ın Cizre ilçesinde iki gün sokağa çıkmak yasaklandı.

HDP İzmir Milletvekili Ertuğrul Kürkçü, İçişleri Bakanına Cizre Kaymakamı'nın "Sivilleri PKK öldürdü" sözünü ve ölümlerle ilgili yasal/idari süreci sordu.

13 Eylül: Diyarbakır, Silvan’daki yasak bir gün sürdü.

27 - 28 Eylül: Diyarbakır’ın Bismil ilçesinde dört mahallede ikinci bir duyuruya kadar sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Yasak iki gün sonra kaldırıldı.

28-29 Eylül: Yine Diyarbakır, Bismil’de iki günlüğüne yasak ilan edildi.

28 - 29 Eylül: Diyarbakır’a bağlı Hani ilçesinin dokuz mahallesinde sürdürülen askeri operasyonlar sona erene kadar sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Yasak iki gün sürdü.

29 Eylül: Diyarbakır, Bismil’deki yasak bir gün sürdü.

1 - 6 Ekim: Mardin Valiliği, Nusaybin ilçesinde Girmeli, Eskihisar, Tepeüstü ve Kayadibi mahallelerinde sokağa çıkma yasağı ilan etti. Yasak altı gün sürdü.

2 - 5 Ekim: Diyarbakır, Silvan’daki yasak dört gün sürdü.

6 Ekim: Diyarbakır, Bismil’deki yasak bir gün sürdü.

9 - 10 Ekim: Diyarbakır’ın Sur, Bağlar, Kayapınar, Yenişehir, Silvan, Bismil, Lice, Dicle ve Hani ilçelerinde iki günlüğüne sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

10 - 13 Ekim: Diyarbakır, Sur’da dört gün sokağa çıkmak yasaklandı.

16 - 18 Ekim: Diyarbakır’da Lice, Hani ve Kocaköy ilçelerinde sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Yasak üç gün sürdü.

18 - 21 Ekim: Diyarbakır, Silvan’daki yasak dört gün sürdü.

4 - 5 Kasım: Diyarbakır’ın Hani ve Lice ilçelerinde iki günlüğüne sokağa çıkılamadı.

5 – 7 Kasım: Elâzığ’ın Arıcak ilçesinde üç gün boyunca sokağa çıkmak yasaklandı.

5 - 7 Kasım: Diyarbakır’ın Dicle ilçesindeki yasak üç gün sürdü.

20 - 22 Kasım: Diyarbakır’ın Hani ve Lice ilçelerindeki yasak üç gün sürdü.

21 - 23 Kasım: Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde üç günlüğüne sokağa çıkılamadı. İki kişi hayatını kaybetti, polis cenaze törenine de müdahale etti.

24 - 25 Kasım: Şırnak, Cizre’nin Yafes ve Sur mahallelerinde iki günlüğüne sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Bu, ilçedeki beşinci sokağa çıkma yasağı oldu.

26 Kasım - 4 Aralık: Mardin, Derik’te dokuz günlüğüne sokağa çıkmak yasaklandı.

28 - 30 Kasım: Diyarbakır, Sur’da sokağa çıkmak üç günlüğüne yasaklandı.

29 Kasım - 3 Aralık: Mardin, Nusaybin’de sokağa çıkma yasağı beş gün sürdü.

4 - 5 Aralık: Diyarbakır’ın Hazro ilçesinde yasak iki gün sürdü.

5 - 6 Aralık: Diyarbakır’ın Hazro ve Lice ilçelerinde iki günlüğüne sokağa çıkmak yasaklandı.

7  - 8 Aralık: Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde iki günlüğüne sokağa çıkmak yasaklandı.

Diyarbakır’ın Sur ilçesinde 2 Aralık’ta ilan edilen sokağa çıkma yasağı devam ediyor. 

Mardin’in Nusaybin ilçesinde 6 Aralık'ta ilan edilen yasak da 9 Ekim akşamı kaldırıldı.

Kaynak: BİANET/ GRAFİKLER- CEYDA ULUKAYA